Scaena IV. Oedipus-Creo
Oedipus Etsi ipse vultus flebiles praefert notas,
exprome cuius capite placemus deos.
Creo Fari iubes tacere quae suadet metus.
Oe. Si te ruentes non satis Thebae movent,
at sceptra moveant lapsa cognatae domus.
Cr.Nescisse cupies nosse quae nimium expetis.
Oe.Iners malorum remedium ignorantia est.
itane et salutis publicae indicium obrues?
Cr.Ubi turpis est medicina, sanari piget.
Oe.Audita fare, vel malo domitus gravi
quid arma possint regis irati scies.
Cr. Odere reges dicta quae dici iubent.
Oe. Mitteris Erebo vile pro cunctis caput,
arcana sacri voce ni retegis tua.
Cr. Tacere liceat. ulla libertas minor
a rege petitur? Oe. Saepe vel lingua magis
regi atque regno muta libertas obest.
Cr.Ubi non licet tacere, quid cuiquam licet?
Oe. Imperia solvit qui tacet iussus loqui.
Cr. Coacta verba placidus accipias precor.
Oe. Ulline poena vocis expressae fuit?
Cr. Est procul ab urbe lucus ilicibus niger
Dircaea circa vallis inriguae loca.
cupressus altis exerens silvis caput
virente semper alligat trunco nemus,
curvosque tendit quercus et putres situ
annosa ramos: huius abrupit latus
edax vetustas; illa, iam fessa cadens
radice, fulta pendet aliena trabe.
Amara bacas laurus et tiliae leves
et Paphia myrtus et per immensum mare
motura remos alnus et Phoebo obvia
enode Zephyris pinus opponens latus.
medio stat ingens arbor atque umbra gravi
silvas minores urguet et magno ambitu
diffusa ramos una defendit nemus.
tristis sub illa, lucis et Phoebi inscius,
restagnat umor frigore aeterno rigens;
limosa pigrum circumit fontem palus.
Huc ut sacerdos intulit senior gradum,
haut est moratus: praestitit noctem locus.
tum effossa tellus, et super rapti rogis
iaciuntur ignes. ipse funesto integit
vates amictu corpus et frondem quatit;
lugubris imos palla perfundit pedes,
squalente cultu maestus ingreditur senex,
mortifera canam taxus adstringit comam.
nigro bidentes vellere atque atrae boves
antro trahuntur. flamma praedatur dapes
vivumque trepidat igne ferali pecus.
Vocat inde manes teque qui manes regis
et obsidentem claustra Lethaei lacus,
carmenque magicum volvit et rabido minax
decantat ore quidquid aut placat leves
aut cogit umbras; sanguinem libat focis
solidasque pecudes urit et multo specum
saturat cruore; libat et niveum insuper
lactis liquorem, fundit et Bacchum manu
laeva canitque rursus ac terram intuens
graviore manes voce et attonita citat.
latravit Hecates turba; ter valles cavae
sonuere maestum, tota succusso solo
pulsata tellus. 'audior' vates ait,
'rata verba fudi: rumpitur caecum chaos
iterque populis Ditis ad superos datur.'
Subsedit omnis silva et erexit comas,
duxere rimas robora et totum nemus
concussit horror, terra se retro dedit
gemuitque penitus: sive temptari abditum
Acheron profundum mente non aequa tulit,
sive ipsa tellus, ut daret functis viam,
compage rupta sonuit, aut ira furens
triceps catenas Cerberus movit graves.
Subito dehiscit terra et immenso sinu
laxata patuit -- ipse pallentes deos
vidi inter umbras, ipse torpentes lacus
noctemque veram; gelidus in venis stetit
haesitque sanguis. saeva prosiluit cohors
et stetit in armis omne vipereum genus,
fratrum catervae dente Dircaeo satae.
avidumque populi Pestis Ogygii malum--
tum torva Erinys sonuit et caecus Furor
Horrorque et una quidquid aeternae creant
celantque tenebrae: Luctus avellens comam
aegreque lassum sustinens Morbus caput,
gravis Senectus sibimet et pendens Metus
nos liquit animus; ipsa quae ritus senis
artesque norat stupuit. Intrepidus parens
audaxque damno convocat Ditis feri
exsangue vulgus: ilico, ut nebulae leves,
volitant et auras libero caelo trahunt.
non tot caducas educat frondes Eryx
nec vere flores Hybla tot medio creat,
cum examen arto nectitur densum globo,
fluctusque non tot frangit Ionium mare,
nec tanta gelidi Strymonis fugiens minas
permutat hiemes ales et caelum secans
tepente Nilo pensat Arctoas nives,
quot ille populos vatis eduxit sonus.
Pavide latebras nemoris umbrosi petunt
animae trementes: primus emergit solo,
dextra ferocem cornibus taurum premens,
Zethus, manuque sustinet laeva chelyn
qui saxa dulci traxit Amphion sono,
interque natos Tantalis tandem suos
tuto superba fert caput fastu grave
et numerat umbras. peior hac genetrix adest
furibunda Agave, tota quam sequitur manus
partita regem: sequitur et Bacchas lacer
Pentheus tenetque saevus etiamnunc minas.
Tandem vocatus saepe pudibundum extulit
caput atque ab omni dissidet turba procul
celatque semet (instat et Stygias preces
geminat sacerdos, donec in apertum efferat
vultus opertos) Laius -- fari horreo:
stetit per artus sanguine effuso horridus,
paedore foedo squalidam obtentus comam,
et ore rabido fatur: 'O Cadmi effera,
cruore semper laeta cognato domus,
vibrate thyrsos, enthea gnatos manu
lacerate potius -- maximum Thebis scelus
maternus amor est. patria, non ira deum,
sed scelere raperis: non gravi flatu tibi
luctificus Auster nec parum pluvio aethere
satiata tellus halitu sicco nocet,
sed rex cruentus, pretia qui saevae necis
sceptra et nefandos occupat thalamos patris
[invisa proles: sed tamen peior parens
quam gnatus, utero rursus infausto gravis]
egitque in ortus semet et matri impios
fetus regessit, quique vix mos est feris,
fratres sibi ipse genuit -- implicitum malum
magisque monstrum Sphinge perplexum sua.
Te, te cruenta sceptra qui dextra geris,
te pater inultus urbe cum tota petam
et mecum Erinyn pronubam thalami traham,
traham sonantis verbera, incestam domum
vertam et penates impio Marte obteram.
Proinde pulsum finibus regem ocius
agite exulem quocumque; funesto gradu
solum relinquat: vere florifero virens
reparabit herbas; spiritus puros dabit
vitalis aura, veniet et silvis decor;
Letum Luesque, Mors Labor Tabes Dolor,
comitatus illo dignus, excedent simul;
et ipse rapidis gressibus sedes volet
effugere nostras, sed graves pedibus moras
addam et tenebo: reptet incertus viae,
baculo senili triste praetemptans iter:
eripite terras, auferam caelum pater.'
Oe. Et ossa et artus gelidus invasit tremor:
quidquid timebam facere fecisse arguor--
tori iugalis abnuit Merope nefas
sociata Polybo; sospes absolvit manus
Polybus meas: uterque defendit parens
caedem stuprumque. quis locus culpae est super?
multo ante Thebae Laium amissum gemunt,
Boeota gressu quam meo tetigi loca.
falsusne senior an deus Thebis gravis?
Iam iam tenemus callidi socios doli:
mentitur ista praeferens fraudi deos
vates, tibique sceptra despondet mea.
Cr.Egone ut sororem regia expelli velim?
si me fides sacrata cognati laris
non contineret in meo certum statu,
tamen ipsa me fortuna terreret nimis
sollicita semper. liceat hoc tuto tibi
exuere pondus nec recedentem opprimat:
iam te minore tutior pones loco.
Oe.Hortaris etiam, sponte deponam ut mea
tam gravia regna? Cr. Suadeam hoc illis ego,
in utrumque quis est liber etiamnunc status:
tibi iam necesse est ferre fortunam tuam.
Oe. Certissima est regnare cupienti via
laudare modica et otium ac somnum loqui;
ab inquieto saepe simulatur quies.
Cr. Parumne me tam longa defendit fides?
Oe. Aditum nocendi perfido praestat fides.
Cr. Solutus onere regio regni bonis
fruor domusque civium coetu viget,
nec ulla vicibus surgit alternis dies
qua non propinqui munera ad nostros lares
sceptri redundent; cultus, opulentae dapes,
donata multis gratia nostra salus:
quid tam beatae desse fortunae rear?
Oe.Quod dest: secunda non habent umquam modum.
Cr.Incognita igitur ut nocens causa cadam?
Oe.Num ratio vobis reddita est vitae meae?
num audita causa est nostra Tiresiae? tamen
sontes videmur. facitis exemplum: sequor.
Cr. Quid si innocens sum? Oe. Dubia pro certis solent
timere reges. Cr. Qui pavet vanos metus,
veros meretur. Oe. Quisquis in culpa fuit,
dimissus odit: omne quod dubium est cadat.
Cr.Sic odia fiunt. Oe. Odia qui nimium timet
regnare nescit: regna custodit metus.
Cr. Qui sceptra duro saevus imperio gerit,
timet timentis: metus in auctorem redit.
Oe. Servate sontem saxeo inclusum specu.
ipse ad penates regios referam gradum.


Chorus
Non tu tantis causa periclis,
non haec Labdacidas petunt
fata, sed veteres deum
irae secuntur: Castalium nemus
umbram Sidonio praebuit hospiti
lavitque Dirce Tyrios colonos,
ut primum magni natus Agenoris,
fessus per orbem furta sequi Iovis,
sub nostra pavidus constitit arbore
praedonem venerans suum, monituque Phoebi
iussus erranti comes ire vaccae,
quam non flexerat
vomer aut tardi iuga curva plaustri,
deseruit fugas nomenque genti
inauspicata de bove tradidit.
Tempore ex illo nova monstra semper
protulit tellus: aut anguis imis
vallibus editus annosa circa
robora sibilat superatque pinus,
supra Chaonias celsior arbores
erexit caeruleum caput,
cum maiore sui parte recumberet;
aut feta tellus impio partu
effudit arma:
sonuit reflexo classicum cornu
lituusque adunco stridulos cantus
elisit aere non ante linguas
agiles et ora vocis ignotae
clamore primum hostico experti.
Agmina campos cognata tenent,
dignaque iacto semine proles
uno aetatem permensa die
post Luciferi nata meatus
ante Hesperios occidit ortus.
horret tantis advena monstris
populique timet bella recentis,
donec cecidit saeva iuventus
genetrixque suo reddi gremio
modo productos vidit alumnos--
hac transierit civile nefas!
illa Herculeae norint Thebae
proelia fratrum.
Quid? Cadmei fata nepotis,
cum vivacis cornua cervi
frontem ramis texere novis
dominumque canes egere suum?
praeceps silvas montesque fugit
citus Actaeon agilique magis
pede per saltus ac saxa vagus
metuit motas zephyris plumas
et quae posuit retia vitat--
donec placidi fontis in unda
cornua vidit vultusque feros,
ubi virgineos foverat artus
nimium saevi diva pudoris.

Siamo spiacenti, per oggi hai superato il numero massimo di 15 brani.
Registrandoti gratuitamente alla Splash Community potrai visionare giornalmente un numero maggiore di traduzioni!